ΑΡΘΡΑ ΧΡΗΣΤΟΥ ΚΑΡΠΑΘΑΚΗ

ΑΡΘΡΟ ΠΟΥ ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΚΑΘΡΕΦΡΗΣ -2005
        
       ΛΕΡΟΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ


 Το 2004 θα μπορούσε να είναι σταθμός στην ανάπτυξη της Λέρου.
Όλοι έχουμε αποδεχθεί ότι
Α.Το Κρατικό θεραπευτήριο έχει ημερομηνία λήξης και αυτή είναι συγκεκριμένη….
Β.Ο τουρισμός είναι μια από τις πιθανές λύσεις για το μελλον,ομως έχει τεράστιο κόστος υποδομών και μη ασφαλείς αποδόσεις
Το 2004 είδαμε να γίνονται
Δ.Εκδηλώσεις και παράλληλες δράσεις για την ανάδειξη της Λέρου σαν ΑΝΟΙΚΤΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ ,με μια πρωτόγνωρη για τα δεδομένα μας προβολή από διάφορα περιοδικά και εφημερίδες.
Ε.Ξεκίνησε το πρώτο κομμάτι του προγράμματος προβολής  της Λέρου μέσα απο την ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΣΥΜΠΡΑΞΗ
ΣΤ.Ξεκίνησε τις εργασίες του το εργαστήρι τυποποίησης μελιού από τον ΚΟΙΣΠΕ
Ζ.Είναι σε καλή πορεία τα θέματα  (σύμφωνα με τοις ανακοινώσεις του κ Δημάρχου)
   -Της Μαρίνας στο Λακκί
   -Της μελέτης καταγραφής-ανάδειξης Ιστορικών μνημείων Λέρου
   -Έργα του συστήματος  αποχέτευσης και  ύδρευσης
και μια σειρά άλλων δράσεων μικρών η μεγάλων που επηρεάζουν θετικά την πορεία του τόπου μας.
Το βασικό θέμα είναι αν αυτά αρκούν η μήπως θα πρέπει να γίνουν και άλλες παράλληλες ενέργειες;
Είναι ένα ερώτημα βασανιστικό και δεν πρέπει να αφήνει κανένα αδιάφορο…
Δυστυχώς η  ευτυχώς η οικοκονομια του τόπου μας στηρίχθηκε μονόπλευρα
στην ύπαρξη και λειτουργία του Κρατικού θεραπευτηρίου.
Σήμερα πια όλοι θεωρούμε δεδομένη την αναγκαιότητα εξεύρεσης νέων δράσεων
για την επιβίωση του σημερινού πληθυσμού που ανέρχεται στις 8.100 περίπου ανθρώπους.
Όμως ατυχώς μπήκαμε  σε μια παγκοσμιοποιημενη οικονομία που οι έννοιες κόστος
παραγωγής και τιμή διάθεσης κάνουν απαγορευτικές πολλές δραστηριότητες.
Μια πολύ πρόχειρη ματιά στα στατιστικά (ΕΣΥΕ απογρ 1981)  μας δίνει τις παρακάτω πληροφορίες
ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ

ΟΜΟΔΗΜΟΤΕΣ
ΕΤΕΡΟΔΗΜΟΤΕΣ
ΑΛΛΟΔΑΠΟΙ
ΣΥΝΟΛΟ

5.703
2.373
60
8.136

(μια πιθανή αποχώρηση ετεροδημοτών πιθανολογείται θα αναπληρωθεί από
αντίστοιχο αριθμό νέων ετεροδημοτών διαφορετικών επαγγελμάτων λόγω
αλλαγής εργασιακών σχέσεων)






ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ
ΠΡΩΤΟΓ
ΤΟΜΕΑΣ
ΔΕΥΤΕΡ
ΤΟΜΕΑΣ
ΤΡΙΤΟΓΕΝΗΣ
ΤΟΜΕΑΣ
ΔΕΝ
ΔΗΛΩΣΑΝ
ΣΥΝΟΛΟ
156
295
1.844
44
2.339

Στον τριτογενή τομέα υπολογίζομαι ως άμεσα εργαζόμενοι στο Κρατικό Θεραπευτήριο Λέρου1.100 άτομα.

Ένα όμορφο πιθανό σενάριο εξέλιξης των οικονομικών δραστηριοτήτων θα μπορούσε να είναι και το παρακάτω, σε ένα βάθος χρόνου 10-15 ετών

ΝΕΕΣ ΠΙΘΑΝΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
ΠΙΘΑΝΗ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΗ
ΔΡΑΣΗ
ΠΙΘΑΝΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΩΝ
1 ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ή 3-4 Μικρότερες βιοτεχνίες
(ΦΑΡΜΑΚΑ-ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΑ ή άλλα προϊόντα
 μικρού όγκου)
150
ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΑ ΚΑΤΑΛΥΜΑΤΑ ΦΙΛΙΚΑ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΓΙΑ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΠΕΡΙΠΟΥ 1500 ΚΛΙΝΕΣ (3-10 ΜΟΝΑΔΕΣ 100-500 ΚΛΙΝΕΣ ΕΚΑΣΤΗΣ ΔΟΜΗΣ)
150
ΜΑΡΙΝΑ ΣΤΟ ΛΑΚΚΙ
50
ΜΟΝΑΔΑ/ΕΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ ΑΛΙΕΥΜΑΤΩΝ
50
ΜΟΝΑΔΑ/ΕΣ ΗΠΙΑΣ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ  ΓΗΣ-ΒΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ
50
ΜΟΝΑΔΑ/ΕΣ ΕΛΕΓΧΟΜΕΝΗΣ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΗΣ
ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ
50
ΜΟΝΑΔΑ/ΕΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΓΗΣ ΚΑΙ
ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑΣ
50
ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ ΜΟΡΦΩΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ (ΚΑΤΑΔΥΣΗ-ΟΡΕΙΒΑΣΙΑ
ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ –ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΣ-ΠΕΡΙΠΑΤΗΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ)
50
ΑΛΛΟ
100
ΣΥΝΟΛΑ
700

Όλα αυτά  θα απαιτήσουν εργασίες υποδομών-κατασκευών που θα δώσουν ζωή  στα επαγγέλματα των οικοδομικών και λοιπών συναφών  εργασιών
Μια τέτοια  προοπτική  δίνει ένα συνολικό άθροισμα  700 περίπου
εργαζομένων και πάντα με το σκεπτικό της διατήρησης και αξιοποίησης του υφιστάμενου εργατικού δυναμικού που ζει σήμερα στην Λέρο.




Έτσι το 2010 το Κρατικό θεραπευτήριο θα έχει στην καλύτερη περίπτωση περίπου 200 εργαζόμενος , οι απασχολούμενοι στις νέες θέσεις εργασίας περίπου 700
εργαζόμενοι και άλλοι περίπου 700 στα λοιπά επαγγελματα,ητοι σύνολο 1.600 εργαζόμενοι.Ειναι μια λογική σχέση ανάμεσα στο σήμερα και στο μέλλον..
Βέβαια οι συνθήκες εργασίας (μονιμότητα)και αμοιβών σε καμία περίπτωση δεν θα έχουν σχέση με αυτές του Κρατικού θεραπευτηρίου που  είναι εγγυημενενες και σαφώς προσδιορισμένες.
Κάπως έτσι δείχνει στην καλύτερη περίπτωση το πιθανό μοντέλο ανάπτυξης της Λέρου,με την προϋπόθεση ότι θα γίνουν  οι ανάλογες υποδομές (διεθνές αεροδρομιο,τακτικα και γρήγορα πλοία ),η ανάλογη διαφήμιση και προβολή ,πράγματα που απαιτούν υψηλό κόστος , συνεπή και συνεχή προσπάθεια.
Το σενάριο αυτό είναι καθαρά υποθετικό και δεν στηρίζεται σε καμία μελέτη ή
επισταμένη καταγραφή και αξιολόγηση δεδομένων.
Όμως είναι ένα σενάριο που με λίγα λόγια μπορεί να μας κάνει να αναλάβουμε γρήγορα πρωτοβουλίες…
Η ιδιωτική πρωτοβουλία για να επενδύσει στην Λέρο θέλει χαμηλό κοστος,σίγουρη και γρήγορη κερδοφορία,πραγματα που δεν είναι εγγυημένα από κανενα.Προσφερει
όμως άριστες συνθήκες για μια ήσυχη οικογενειακή ζωή και ένα όμορφο περιβάλλον.
Τι μπορεί να γίνει;
Στην πρόσφατη επίσκεψη μου στην Αθήνα (Αρχές Αυγουστου_Ζαππειο) ακολούθησα τον κ Παντελή Μαραβελια σε μια επίσκεψη του στο Υπουργείο παιδειας,οπου διαδοχικά επισκέφθηκε τους υφυπουργούς κ Γ Καλό και Σπ……
Και τους έθεσε το θέμα της πιθανότητας ίδρυσης πανεπιστημιακών σχολών
στην Λέρο.Η απάντηση που έλαβε ήταν αρκετά ενθαρυντικη,με την προϋπόθεση
εκδήλωσης και του ανάλογου ενδιαφέροντος από την τοπική μας κοινωνία.

Πάντα η Λέρος υποστηριζόταν από το αθηνοκεντρικο κράτος  με  μορφές
δραστηριότητας που δεν είχαν σχέση με  αναπτυξιακή πολιτική.
Η Λέρος σήκωσε τόσα χρόνια  τις υποθέσεις ΨΥΧΙΑΤΡΕΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΦΥΛΑΚΕΣ.Φορτώθηκε πικρία και όνειδος που δεν της ανήκαν.
Σήμερα θα πρέπει στις προσπάθειες εναλλακτικών λύσεων οικονομικής επιβίωσης
να προσθέσουμε κρατική υποστήριξη που να έχει σχέση με την παιδεία
Ίσως θα πρέπει να αρχίσουμε να επενδύουμε σαν τοπική κοινωνία  στην ίδρυση
και λειτουργία εκπαιδευτικών ιδρυμάτων όπως
  ΑΕΙ-ΤΕΙ –Στρατιωτικές –ναυτικές σχολές

Μια τέτοια προοπτική με έναν πιθανό αριθμό 1.000-5.000 φοιτητών και 50-100 εκπαιδευτικών θα έδινε στον τόπο ζωή οικονομική-κοινωνική-πολιτιστική.
Θα έδινε θάρρος στον επενδυτή να έλθει με την οικογένεια του στο νησί μας να ζήσει κι αυτός μαζί μας,να αγαπήσει τον τόπο μας και να παλέψει μαζί μας για ένα καλύτερο αύριο.





Θα ωθούσε και τα δικά μας παιδιά να παλέψουν περισσότερο για ένα καλύτερο σήμερα και αύριο,μακριά από την απογοήτευση που γεννά το αβέβαιο και χωρίς προοπτικές  επαγγελματικό αύριο

Αποσπασματικά γίνονται πολλά πράγματα στο νησί μας.
Η Λέρος έχει μια άριστη φήμη για το πολιτιστικό της επίπεδο χάρις στις προσπάθειες
της Άρτεμης και της Θεατρικής Ομάδας και άλλων συναφών φορέων
Η Λερός άρχισε την χάραξη και εφαρμογή μιας πολύ καλής  πολιτικής στον τομέα ανάδειξης της σαν ανοιχτού μουσείου στρατιωτικής αρχαιολογίας
Η Λέρος συνεχίζει να δημιουργεί υποδομές στους τομείς της αποχέτευσης-ύδρευσης.
Γίνονται πολλά θετικά πράγματα από πολλούς φορείς και κοινωνικές ομάδες.
Τα περισσότερα όμως είναι  έργα  και δράσεις χωρίς συνοχή και συνέχεια, και δεν προβάλλονται επαρκώς.
Βασικό πρόβλημα  η έλλειψη επαρκών πόρων.και όπου υπάρχουν τέτοιοι τα
κέντρα λήψης των αποφάσεων (τουλάχιστον για μεγάλα έργα) είναι εκτός Λέρου.
Βασικό πρόβλημα επίσης η έλλειψη εξειδικευμένων στελεχών μελέτης-καταγραφής και προβολής των θεμάτων μας.
Είναι ζητήματα για τα οποία κάποτε πρέπει  να ξεκινήσει ένας συναινετικός διάλογος
χάραξης ενιαίας και  μακροπρόθεσμης στρατηγικής που παράλληλα θα καθορίζει και
τους τρόπους  υλοποίησης και τους τρόπους έλεγχου .
Ίσως ήλθε η ώρα να συνταχθεί  μια εξειδικευμένη μελέτη στρατηγικού σχεδιασμού για μια ισόρροπη ανάπτυξη που θα στηρίζεται στην συναίνεση και συνεργασία  ,ενός  αποδεκτού σχεδιασμου,από όλους τους ενεχόμενους.
Δεν είναι ουτοπία,είναι ανάγκη για να μην βρεθούμε προ εκπλήξεων,να ζούμε σε ένα
νησί ανέργων,υποαπασχολουμένων, συνταξιούχων και επιδοματουχων….
Φεβρουάριος 2005
Xρήστος Καρπαθάκης